Brunei
Na een lange vlucht ontmoeten we (een groep van 14 avontuurlijke reizigers) onze reisbegeleider Thomas op het vliegveld van Bandar Seri Begawan, de hoofdstad van Brunei.
Enthousiast vertelt hij ons over zijn voorbereidingen en na onze bagage in het hotel achtergelaten te hebben maken wij ons eerste wandeling door de stad. Brunei is een zeer welvarend land, maar naast al het luxe zie je toch ook nog wel armoede.
Vele gezinnen wonen in de paalwoningen die langs de rivier zijn gebouwd. Sarawak - Kuching
Na een korte vlucht landen we in Kuching.
Kuching is het Maleis voor kat, wat ook te zien is aan de vele kattenbeelden in de stad.
Doordat er enkele dagen geleden bosbranden zijn uitgebroken op Borneo en Sumatra hangt er een lichte smog over de stad.
Kuching ligt vlak aan de oceaan en het is dan ook niet verwonderlijk dat er een levendige vismarkt is.
Ook fruit en specerijen zijn er volop te koop op de verschillende markten in de stad en langs de rivier.
De bevolking van Sarawak bestaat voor ongeveer 40% uit Chinezen, die hun eigen cultuur mee naar Borneo hebben genomen.

Iban longhouse
Na een paar dagen bijkomen van de reis in Kuching gaat het avontuur nu echt beginnen.
Een busje brengt ons naar de rivier, waar een viertal longboats ons over de rivier naar een longhouse brengen.
Doordat het nu het eind van de droge periode is, is het waterpeil van de rivier zeer laag. Zo laag zelfs dat het onmogelijk is om met een volle boot door te varen. De enige oplossing is dan ook uitstappen en een stukje lopen naar dieper water. Dat dit diepere water soms onverwacht snel komt laat zich raden, een nat pak tot op borsthoogte is dan ook onvermijdelijk.
Bij het longhouse aangekomen worden de 's middags officieel begroet door de 'Tuah Rumah', de hoofdman, met een officiële welkomsceremonie. Na het slachten van een haan en enkele welkomsdansjes worden we onthaald met heerlijke tuak, een eigen gestookte rijstwijn die zeer goed smaakte.
Zo goed zelfs dat er op onze tweede avond in het longhouse met z'n zessen ongeveer 11 liter tuak doorheen is gegaan.
Dit longhouse wordt bewoond door ongeveer 30 gezinnen, die net als bij een galerij allemaal naast elkaar wonen met voor hun deuren een gemeenschappelijke ruimte, een soort overdekte straat.
De Iban leven van de visvangst en van wat het land hun oplevert.
Om alles nog meer toeristisch te maken worden we verrast met een blaaspijp demonstratie en een hanengevecht.
Vanuit het longhouse maken we nog een mooie boottocht verder de rivier op en lunchen op een kiezelstrandje.

Bako National Park
Een van de mooiste plekjes die ik op deze vakantie heb bezocht is Bako National Park.
Na een tocht over de oceaan komen we aan in het park.
Vanuit het kamp kunnen we kiezen uit diverse jungletreks. De wandelingen brengen ons naar mooie watervallen, heerlijke stranden en schitterend natuurschoon.
Hier zien we ook de zeldzame neusapen, die door de inheemse bevolking Orang Belanda (Nederlander) wordt genoemd door zijn gelijkenis met de toenmalige overheersers.
Ook de beroemde vleesetende pitcherplant komen we hier tegen, die in hun kelken insecten vangen.
Net als bij de Iban overnachten we hier in een wat primitieve behuizing. Een eenvoudig kamertje met twee stapelbedden en een ventilator die tot grote schrik van Kitty met veel lawaai los van de muur komt en het begaf. Hierdoor wordt het een erg warm nachtje.

Gunung Mulu Pinacles
Alweer wat noordelijker nemen we vanuit Miri een binnenlandse vlucht naar het 150 kilometer landinwaarts gelegen Mulu, het grootste nationale park van Sarawak, gelegen aan de Melinaurivier.
Van hieruit maken we tochten over land en per longboat naar diverse grotten.
De 'Deercave' is een grot waar overdag miljoenen vleermuizen rusten. 's Avonds tegen zonsondergang verlaten ze in enorme zwermen de grot.
Een extra dimensie is het om de in de grot af te dalen. Klauterend over glibberige rotsen en van steen tot steen springend over enkele poelen water bereiken we de 'Garden of Eden'. Pas weer in het licht zien we dat wat als een dikke laag mos aanvoelde in werkelijkheid vleesmuizenshit is! Onze handen zaten onder dit nogal stinkende goedje, maar na een verfrissende duik in het heldere bergwater zijn we al gauw weer schoon.
Een andere grot die we bezoeken is de 'Clearwatercave', een 107 kilometer lang grottensysteem. Ook hier gaan we weer op avontuur uit door af te dalen in de 'Turtlecave' voor een half uurtje adventurecaving.
Hoogtepunt van ons zesdaagse verblijf in Mulu is de tocht naar Camp 5 en de beklimming naar de 'Pinacles'.
Een 2500 meter lang 'pad' brengt ons naar de 1250 meter hoger gelegen top van de berg. Snelle rekenaars hebben al ontdekt dat dit een stijgingspercentage is van 50%!
Met behulp van touwen, ladders en beugels in de rotsen bereiden we na ruim 3 uur klimmen vloekend en steunend de top. Gelukkig klaart het op en zien we tussen wat flarden mist de 'Pinacles', een onbeschrijfelijk mooi uitzicht dat al het zware werk meer dan waard maakt.
Op de terugweg naar Mulu bezoeken we nog een longhouse van de Penan.

Branden op Borneo en Sumatra.......
De smog die ons al in Kuching parten speelde is zo veel toegenomen dat alle luchthavens zijn gesloten. Hierdoor kan onze geplande vlucht terug naar Miri en van daaruit naar Kota Kinabalu niet doorgaan. Dankzij de onuitputtelijke inzet van Thomas kunnen we toch het gebied verlaten.
Met enkele landrovers rijden we eerst door het regenwoud naar een rivier. Hier ligt een grote speedboot op ons te wachten die ons naar Marudi brengt. De aldaar gelegen expresboot brengt ons uiteindelijk naar Miri.
Onduidelijkheid alom. De volgende morgen horen we om even voor achten dat de luchthavens weer open zijn en we dus kunnen vliegen. Een kwartier later worden de vliegvelden weer voor al het luchtverkeer gesloten en volgen we toch de geplande alternatieve route.
Omdat de Maleisische busjes niet de grens met Brunei mogen passeren, lopen we met onze bagage de grens over en stappen na de douaneformaliteiten in een bus die ons naar Bandar Seri Begawan brengt.
Over zee en via een eiland komen we dat toch anderhalve dag later dan gepland aan in Kota Kinabalu.

Sabah - Kota Kinabalu
De dag vrij in KK zijn we kwijt aan het reizen, maar dat maken we aan het eind van de vakantie wel weer goed.
We blijven een nacht in KK en trekken dan weer verder.
Samen met Paula, Erik en Thomas zoeken we een leuk eetstalletje op de Filipijnse markt en na een heerlijk vis gegeten te hebben nemen we een afzakkertje op een gezellig terras.
Debatterend over 'the meaning of life' en andere wat lichtere onderwerpen zoals internet vliegt de tijd en besluiten de tegen drieën dat het tijd wordt om op te stappen. Morgen moeten we alweer vroeg op pad naar onze volgende bestemming: Mount Kinabalu.
In het op 1500 meter hoogte gelegen park overnachten we en bereiden ons voor op de beklimming van Mount Kinabalu.
Met 10 man sterk wandelen we naar het op 3400 meter gelegen resthouse Laban Rata, een klim van zo'n 4 tot 5 uur.
Na een goede nachtrust gaat om 3 uur 's nachts een gedeelte van de groep op pad om de zonsopkomst boven op de berg op 4101 meter te bewonderen.


Poring hot springs
Na de vermoeiende laatste dagen is het heerlijk om relaxed te genieten van de warme zwavelbaden van Poring afgewisseld door een duik ik het zwembad of een wandeling over de hangbruggen langs de toppen van huizehoge tropische bomen.
Hier nemen we ook afscheid van Joke, die maar voor 3 weken had geboekt en ons niet verder zal vergezellen naar Sandakan en Sepilok.


Sandakan
Even buiten Sandakan ontmoeten we Uncle Tan, een Chinese touroperator, die voor onze laatste week een programma gemaakt heeft. Eerst bezoeken we Turtle Island, waar we volgens Tan gegarandeerd getuige zullen zijn van het eieren leggen van de reuze schildpadden. Wel vreemd dat we een paar uur voor de officiële opening al naar het eiland varen en daar als illegalen het eiland betreden. Natuurlijk wordt dit opgemerkt door de rangers en houden we verplicht pauze tot 6 uur, waarna we na een korte wandeling over het eiland teleurgesteld terug varen naar ons 'slaapeiland'.
En dat terwijl we best wat slaap konden gebruiken na de bruiloft van de vorige avond.
Op uitnodiging van een neef van Tan mochten we de bruiloft bijwonen en hebben tot laat die avond mee gefeest met de plaatselijke bevolking, waarbij vooral Eef en Paula de show stalen als enthousiaste dansers en Erik een ovatie kreeg voor zijn drumpartij.
Na dit eilandavontuur trekken we weer landinwaarts en varen over Sabah's langste rivier, de Kinabatangan, naar de Oxbow lakes waar we in primitieve hutjes overnachten en wandelingen door een uniek natuurgebied maken.
Heerlijk ontspannend bij 30-35 graden is een middag badminton. Een onderlinge competitie wijst uit dat Thomas de ongeslagen badmintonkampioen is.


Sepilok
Op onze laatste dag in Sandakan bezoeken we het orang-oetang rehabilitatie-centrum in Sepilok. Hier worden ouderloze orang-oetangs in diverse fasen klaargestoomd voor hun zelfstandig leven in de jungle.
Hoogtepunt voor de vele toeristen is het voederen van de apen. Twee keer per dag is het park open om mensen te laten genieten van het gedrag van de orang-oetangs tijdens het voeren van bananen.

Einde.........
Een laatste paar dagen luieren op Sapi, een klein eiland voor de kust van Kota Kinabalu, sluit deze vakantie af.
Terug kijkend op die vier weken Borneo zullen me een paar dingen lang bijblijven.
Het overweldigende natuurschoon van het tropisch regenwoud;
De avontuurlijke boottochten over niet altijd goed bevaarbare rivieren;
De enorme inspanning om de Pinacles en Mount Kinabalu te bedwingen;
En de enorm gezellige groep medereizigers!!!!!!





nog meer foto's van Borneo

Deze reis is geboekt bij